Nước Nga dưới sự lănh đạo của ông Putin hiện nay đang muốn thay đổi cán cân chiến lược ở châu u và muốn sắp đặt lại một trật tự mới, trong đó Moscow phải là bên quyết định.
ÔNG PUTIN RA YÊU CẦU QUÁ “RẮN”!
Bằng việc tập trung một lượng quân sự lớn dọc theo biên giới phía Đông của Ukraine và dường như đang sẵn sàng tấn công, Điện Kremlin đang đưa ra yêu cầu về một cách tiếp cận mới đối với an ninh châu Âu.
Một trong những yêu cầu đó là NATO phải rút quân vĩnh viễn ra khỏi các quốc gia láng giềng và các nước cộng ḥa thuộc Liên Xô cũ như Ukraine và Gruzia không bao giờ được tham gia vào liên minh này.
Nga muốn thay đổi cán cân chiến lược ở châu Âu và muốn sắp đặt lại một trật tự châu Âu mới trong đó Nga là người quyết định.
Kết quả của cuộc tranh chấp này có thể dẫn đến việc thay đổi hoàn toàn các điều khoản an ninh trên lục địa châu Âu cho cả một thế hệ - giống như các quyết định trong những năm 1990 sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc.
Một trong hai kịch bản tương phản rơ ràng có thể xảy ra đối với Mỹ ở châu Âu và trên toàn cầu: Cuộc đàm phán thành công và Mỹ có thể khẳng định sức mạnh của ḿnh với các nước đồng minh và trở thành một h́nh mẫu trong cuộc đối đầu với Nga. Nhưng nếu đàm phán thất bại sẽ là một dấu hiệu cho thấy sự yếu kém của Mỹ và quan hệ đối tác xuyên Đại Tây Dương sẽ bị phá vỡ.
Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ảnh: RT
Vấn đề mà Mỹ và NATO phải đối mặt là một số thành viên của NATO sẽ chấp nhận một vài điều mà Nga đưa ra. Hoặc ít nhất họ sẽ không gây chiến v́ những vấn đề này.
Thực tế là nhiều nước không muốn đối đầu với Nga nên họ không có ư thúc đẩy tư cách thành viên NATO xa hơn nữa - ngay cả khi họ vẫn quan tâm đến khả năng mở rộng trong tương lai.
Cuộc tranh luận về việc mở rộng NATO trong những năm 1990 và 2000 đă diễn ra một cách gay gắt, và nhiều chính trị gia Mỹ và châu Âu tin rằng Liên minh không nên mở rộng ra các nước cộng ḥa thuộc Liên Xô cũ và họ đă không đạt được sự đồng thuận một cách dễ dàng.
Điều này dẫn đến sự xuất hiện của cái gọi là “vùng xám” ở châu Âu, nơi mà câu hỏi về việc thành viên nào sẽ được bổ sung và thành viên nào sẽ rời khỏi nhóm vẫn chưa có câu trả lời rơ ràng.
Sự không chắc chắn mang tính chiến lược này một phần là do cố ư: Nếu giải quyết được th́ sẽ nảy sinh những vấn đề lớn hơn. Một số câu hỏi quan trọng được đặt ra là: Liệu phương Tây có thực sự đứng lên bảo vệ Latvia trước một cuộc tấn công? Nếu các quốc gia bị bỏ rơi, họ có bị chịu ảnh hưởng của Nga hay không?
Trước yêu cầu của Nga, vấn đề “vùng xám” trên sẽ phải được ngă ngũ. Có hai lựa chọn được đưa ra, một là phương Tây sẽ đối đầu với Nga bằng vũ lực trước vấn đề Ukraine. Khả năng này khó có thể xảy ra. Hai là, phương Tây đồng ư đàm phán và khả năng Ukraine và Gruzia sẽ gia nhập NATO không xảy ra.
Theo quan điểm của Nga, cho dù đẩy mạnh lựa chọn ngoại giao hay lựa chọn quân sự, th́ họ đều gia tăng sức ép cho NATO:
1) Nếu có một cuộc đàm phán, điều này sẽ làm nảy sinh các vấn đề gây chia rẽ các đồng minh. Họ không thống nhất về những vấn đề mà Nga đưa ra và họ không muốn thử nghiệm bằng trường hợp Ukraine.
Sẽ tốt hơn nếu điều này không xảy ra vào thời điểm mà Đức, Pháp và Anh đều có những thách thức chính trị nội bộ - và khi Anh (thường là nước có quan điểm cứng rắn nhất với Nga) gần như không có tiếng nói chung với Pháp (thường là nước ủng hộ đối thoại).
2) Nếu có một cuộc xâm lược hoặc tấn công quân sự, th́ các đồng minh sẽ phản ứng kiên quyết như thế nào?
Các thành viên cơ bản thống nhất với việc sử dụng các biện pháp trừng phạt theo kế hoạch và quyết định tương lai của đường ống dẫn khí đốt tự nhiên Nord Stream 2 - nhưng liệu điều này có c̣n tồn tại nếu quân đội Nga thực sự vượt qua biên giới? Điều ǵ sẽ xảy ra nếu Nga sẽ tiếp tục sử dụng các mối đe dọa lưỡng dụng như trước đây?
Trên cả hai hướng, sẽ không có sự chắc chắn về mức độ đảm bảo của NATO đối với an ninh và độc lập của các quốc gia không thành viên ở biên giới phía đông của khối này.
Tệ hơn nữa, nếu không có một phản ứng mạnh mẽ th́ Mỹ sẽ mất đi vai tṛ lănh đạo chung. Trước đó, việc chính quyền Donald Trump và Joe Biden rút lui khỏi Afghanistan đă gây lên sự bất b́nh của các đồng minh về “sự thu hẹp chiến lược” này.
Sự gắn kết của liên minh không chỉ giúp duy tŕ mối quan hệ ngoại giao tốt mà c̣n đảm bảo chiến tranh không xảy ra. Bất đồng chính trị là b́nh thường và thậm chí lành mạnh trong một liên minh gồm ba mươi quốc gia với những lợi ích đa dạng như vậy.
Nhưng nếu có một vết nứt cơ bản trong vấn đề Ukraine - hoặc nếu Liên minh quá ôm đồm, đồng thời tỏ ra thiếu quyết đoán và không hiệu quả - th́ điều đó sẽ gây tổn hại.
Tuy nhiên, việc phản ứng thái quá bằng quân sự cũng không phải là hướng đi đúng. Điều này cũng sẽ mang lại những rủi ro nghiêm trọng.
Các thành viên NATO cần phải cùng đồng hành và xác định được cái giá của việc vượt qua ranh giới đỏ. Đây là thời điểm cần các hoạt động ngoại giao cẩn trọng và chính xác, để giữ cả khối đoàn kết với nhau.
NATO BẾ TẮC TRƯỚC CÁC ĐIỀU KHOẢN MỚI CỦA NGA
Các nhà chính sách kỳ cựu của Nga thừa hiểu rằng phương Tây đang cố gắng t́m ra giải pháp theo thời gian biểu và nội dung do người Nga đặt ra, trên địa h́nh không mấy lư tưởng với những lựa chọn chiến lược không có lợi cho các thành viên NATO.
Họ buộc Mỹ và các đối tác châu Âu của ḿnh phải suy nghĩ nhanh và hành động cùng nhau - điều này quả thực không tốt cho họ. Hệ quả là một loạt các vấn đề trong đó có tương lai của an ninh châu Âu cũng sẽ phải được xem xét lại - các nhà hoạch định chính sách hầu như chưa muốn tập trung vào vấn đề này.
Mỹ nên cố gắng xác định tương lai của an ninh châu Âu trên các phương diện của riêng ḿnh: về sự thống nhất của châu Âu, về tự do và độc lập của các quốc gia, và về ḷng dũng cảm khi đối mặt với áp bức và vũ lực quân sự.
Chỉ bằng cách hết ḿnh với bạn bè và đồng minh, Mỹ mới có thể cho mọi người thấy sự thật rằng Nga đang hành động đơn phương và sử dụng vũ lực, trong khi những nước khác đoàn kết cùng nhau, một cách ḥa b́nh và không cưỡng ép. Như vậy mới có thể thống nhất được những phản ứng tương xứng và giải pháp phù hợp mang tính xuyên Đại Tây Dương.
Mỹ sẽ cần phải thỏa hiệp với các đồng minh của ḿnh để gắn kết họ lại với nhau. Điều này có nghĩa là cần phải dành nhiều thời gian và tham gia vào nhiều đối thoại hơn nữa như mong muốn của đối thủ cứng rắn Moscow, đồng thời cũng phải cho châu Âu nhiều thời gian hơn để giải quyết vấn đề một cách ḥa b́nh nhất có thể.
Mỹ cũng phải mạnh mẽ hơn trước các lằn ranh đỏ, các lệnh trừng phạt, các mối đe dọa, sự cô lập ngoại giao và các biện pháp răn đe quân sự hoặc kết hợp như những ǵ mà những người ôn ḥa nhất ở châu Âu có thể hy vọng.
Các quốc gia như Ukraine và Georgia không phải là quân cờ để hy sinh và công dân của họ là người xác định tương lai của ḿnh chứ không phải Moscow. Như vậy, Mỹ phải bác bỏ sự lựa chọn mà Nga đưa ra - đàm phán, hoặc chiến đấu - sẵn sàng đối thoại, nhưng cũng sẵn sàng đối đầu với Nga nếu nước này muốn leo thang.
Để giữ thăng bằng là một việc khó. Vài tuần tới sẽ cho chúng ta biết liệu chính quyền Biden có thực sự nhanh nhạy hay không.
VietBF @ Sưu tầm
Games
