Các nhà phân tích Trung Quốc cho biết, t́nh h́nh ở Kazakhstan có đặc điểm rơ ràng của một cuộc "cách mạng màu".
Trung Quốc hỗ trợ Kazakhstan
Theo các nhà phân tích Trung Quốc, Trung Quốc có thể cung cấp hỗ trợ trong các lĩnh vực hợp tác và hỗ trợ kinh tế, cũng như chống khủng bố, để giúp nước láng giềng Kazakhstan khôi phục ổn định và thực hiện các cải cách hiệu quả và phát triển kinh tế lâu dài.
Tổng thống Kazakhstan Kassym-Jomart Tokayev và chính phủ nước này đă cảm ơn Nga và Trung Quốc, cũng như các nhà lănh đạo khác trên toàn thế giới và người đứng đầu các tổ chức quốc tế v́ đă thể hiện sự hỗ trợ dành cho Kazakhstan trong bối cảnh bất ổn trong nước.
Các nhà phân tích Trung Quốc cho biết, t́nh h́nh ở Kazakhstan có đặc điểm rơ ràng của một cuộc "cách mạng màu" và sự tham gia của các lực lượng nước ngoài và "Tam quỷ" (chủ nghĩa khủng bố, tôn giáo cực đoan và chủ nghĩa ly khai).
Theo SCMP, Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) cũng lên tiếng ủng hộ chính quyền Kazakhstan và tuyên bố sẵn sàng can thiệp nếu nhận được yêu cầu hỗ trợ. Theo đó, SCO khẳng định sẵn sàng tung lực lượng chống khủng bố vào Kazakhstan nếu nhận được yêu cầu hỗ trợ từ các cơ quan có thẩm quyền của nước này.
Cơ quan này cũng cho rằng hiện tại chính quyền Kazakhstan đang đi đúng hướng và các biện pháp phản ứng hiện tại sẽ giúp ổn định được t́nh h́nh. Ban lănh đạo SCO ủng hộ nhiệt t́nh mọi hành động quyết đoán của Tổng thống Kassym-Jomart Tokayev nhằm khôi phục trật tự và giữ vững hiến pháp Kazakhstan.
Hôm qua (8/1), trang Kazinform thông báo rằng 4.266 người đă bị các cơ quan thực thi pháp luật bắt giữ sau cuộc bạo động hàng loạt trên khắp Kazakhstan - Bộ Nội vụ Cộng ḥa Kazakhstan cho hay.
"Có những công dân nước ngoài trong số những người đang bị giam giữ", các cơ quan thực thi pháp luật Kazakhstan cho hay. Hơn 100 người đă bị giam giữ tại một ngôi làng ở vùng Almaty.
Một kho vũ khí chứa súng trường và súng tự động đă được phát hiện ở vùng Zhambyl. Cảnh sát cũng phát hiện băng đạn, nguồn cung cấp đạn dược và tài sản bị đánh cắp (xe đạp, TV, điện thoại di động) tại một xưởng dịch vụ xe hơi ở quận Kalkaman của thành phố Almaty. Một cuộc điều tra đang được tiến hành, Kazinform đưa tin.
Cựu Tổng thống của Kazakhstan Nursultan Nazarbayev hiện đang ở thủ đô Kazakhstan, người phát ngôn của ông Aidos Ukibai cho hay. Ông Ukibai đă lên tài khoản Twitter chính thức của ḿnh để tiết lộ rằng ông Nazarbayev hiện đang ở Nur-Sultan, tổ chức một số cuộc họp tham vấn và giữ liên lạc với Tổng thống Tokayev. Ông Nazarbayev cũng đă nói chuyện qua điện thoại với nguyên thủ của một số quốc gia có thiện chí.
Trung Quốc không ngồi yên?
Hoàn Cầu cho rằng, là nước láng giềng của Kazakhstan, Trung Quốc sẽ không chỉ ngồi nh́n khi một đối tác và bạn bè quan trọng - đồng thời là nguồn năng lượng chính trong Sáng kiến Vành đai và Con đường - đang đối mặt với một thách thức khó khăn. Các chuyên gia Trung Quốc cho biết thêm rằng t́nh h́nh hiện nay dường như được xoa dịu nhưng vẫn c̣n một khoảng cách xa với việc khôi phục hoàn toàn ḥa b́nh.
Trong bài phát biểu trước quốc dân, Tổng thống Kazakhstan Tokayev bày tỏ ḷng biết ơn đối với các nhà lănh đạo toàn cầu trên toàn thế giới, bao gồm cả Tổng thống Trung Quốc và Nga, các quốc gia và tổ chức quốc tế khác đă bày tỏ sự ủng hộ đối với việc Chính phủ Kazakhstan có những hành động kiên quyết và nhanh chóng để duy tŕ ổn định và trật tự.
Ông Tập nói, Trung Quốc kiên quyết phản đối bất kỳ thế lực nào phá hoại sự ổn định của Kazakhstan, đe dọa an ninh của đất nước và phá hoại cuộc sống yên b́nh của người dân Kazakhstan.
Trung Quốc cũng cực lực bác bỏ mọi nỗ lực của các thế lực bên ngoài nhằm kích động t́nh trạng bất ổn và xúi giục "cách mạng màu" ở Kazakhstan, cũng như mọi nỗ lực làm tổn hại đến t́nh hữu nghị giữa Trung Quốc và Kazakhstan và phá vỡ quan hệ hợp tác của hai nước. Trung Quốc tuyên bố sẵn sàng hỗ trợ cần thiết để giúp Kazakhstan vượt qua khó khăn.
Zhu Yongbiao, một giáo sư từ Trung tâm Nghiên cứu Vành đai và Con đường của Đại học Lan Châu, nói với Thời báo Hoàn cầu hôm 8/1 rằng thông điệp của Chủ tịch Tập là một sự ủng hộ quan trọng đối với Kazakhstan.
Ông Zhu nói: "Mặc dù Trung Quốc không cần và không có ư định hành động giống như Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO) để triển khai các lực lượng ǵn giữ ḥa b́nh ở đó, nhưng Trung Quốc có khả năng cung cấp hỗ trợ kinh tế và các hoạt động khác".
"Các khu vực ổn định sẽ dần dần dỡ bỏ t́nh trạng khẩn cấp", ông Tokayev cho biết trong bài phát biểu hôm 7/1.
Trong bài phát biểu trước quốc dân, ông Tokayev cảm ơn người dân ở các khu vực đă duy tŕ các cuộc biểu t́nh ôn ḥa. Kết quả của cuộc đối thoại đă đạt được một thỏa hiệp, bao gồm các giải pháp về các vấn đề kinh tế - xă hội cấp bách.
Tokayev cho biết trong bài phát biểu của ḿnh rằng ông sẽ đề xuất "các biện pháp cải cách cần thiết để cải thiện t́nh h́nh xă hội của đất nước."
VietBF @ Sưu tầm