Theo như Tổng thống Donald Trump mới đây đã tăng gấp đôi điều động 4.000 binh sĩ Vệ binh Quốc gia từ con số 2.000 để trấn áp các cuộc biểu tình tại thành phố Los Angeles, và có thêm 700 lính Thủy Quân Lục chiến đã đến Los Angeles theo lệnh điều động của Donald Trump như bất chấp sự phản đối từ Thống đốc California Gavin Newsom, người cho rằng việc triển khai này là không cần thiết, bất hợp pháp và mang động cơ chính trị.
Hôm nay Thứ Ba 10/6, từ lúc 6:30am sáng, 700 lính Thủy Quân Lục chiến đã đến Los Angeles theo lệnh điều động của Donald Trump để sẵn sáng trấn áp các cuộc biểu tình chống truy quét trục xuất người nhập cư.
Thị trưởng thành phố Los Angeles là bà Karen Bass ban bố lệnh giới nghiêm tại một số khu vực trung tâm và cảnh sát bắt giữ 197 người trong ngày biểu tình thứ năm liên tiếp kể từ Thứ Sáu 06/6.
Donald Trump cũng đã tăng gấp đôi điều động 4.000 binh sĩ Vệ binh Quốc gia từ con số 2.000 để trấn áp các cuộc biểu tình tại thành phố Los Angeles, bất chấp sự phản đối từ Thống đốc California Gavin Newsom, người cho rằng việc triển khai này là không cần thiết, bất hợp pháp và mang động cơ chính trị.
Thành phố đã chứng kiến năm ngày biểu tình công khai kể từ khi chính quyền Trump phát động một loạt các cuộc truy quét nhập cư vào thứ Sáu 06/6. Trong ngày thứ Ba hôm nay 10/6, cảnh sát đã bắt giữ 197 người và Thị trưởng Karen Bass thông báo áp dụng lệnh giới nghiêm trong khu vực rộng một dặm vuông (2,5 km²) tại trung tâm Los Angeles, có hiệu lực kể từ sáng sớm hôm nay Thứ Ba đến khi có lệnh mới.
Tuy nhiên, các quan chức tiểu bang và địa phương cho rằng phản ứng của Trump là quá mức đối với các cuộc biểu tình chủ yếu ôn hòa.
Khoảng 700 binh sĩ Thủy quân lục chiến hiện đang tập kết tại khu vực Seal Beach, cách Los Angeles khoảng 50 km về phía nam, chờ lệnh triển khai đến các địa điểm cụ thể, theo một quan chức Mỹ cho biết. Tuy nhiên các đài Truyền hình cho thấy Thủy quân Lục chiến đã đến Los Angeles nhưng chưa có động thái trấn áp biểu tình.
Hai thượng nghị sĩ của California, Adam Schiff và Alex Padilla, ra tuyên bố chung rằng quân đội chỉ nên được huy động trong nước “trong những tình huống cực kỳ nghiêm trọng, và đây không phải là một trong số đó.”
Trump, người coi cuộc trấn áp nhập cư là vấn đề trọng tâm trong nhiệm kỳ của mình, đã sử dụng một bài phát biểu vinh danh binh sĩ tại căn cứ Fort Bragg, Bắc Carolina để bảo vệ quyết định của mình. Ông nói: “Các thế hệ anh hùng quân đội không đổ máu ở những bờ biển xa xôi để chứng kiến đất nước chúng ta bị hủy hoại bởi sự xâm lăng và vô pháp luật của thế giới thứ ba.”
“Những gì các bạn đang chứng kiến tại California là một cuộc tấn công toàn diện vào hòa bình, trật tự công cộng và chủ quyền quốc gia, được thực hiện bởi những kẻ bạo loạn mang cờ nước ngoài,” Trump nói, đồng thời tuyên bố chính quyền ông sẽ “giải phóng Los Angeles.”
Những người biểu tình đã vẫy cờ Mexico và các quốc gia khác để thể hiện sự đoàn kết với người nhập cư bị bắt trong các cuộc truy quét ngày càng gia tăng.
Bộ An ninh Nội địa cho biết hôm thứ Hai rằng đơn vị ICE của họ đã bắt giữ khoảng 2.000 người vi phạm nhập cư mỗi ngày gần đây – cao hơn nhiều so với mức trung bình 311 vụ mỗi ngày dưới thời Tổng thống Biden trong năm tài khóa 2024.
Thị trưởng Los Angeles kêu gọi dừng ngay các cuộc truy quét bất hợp pháp.
Thị trưởng Los Angeles Karen Bass nhấn mạnh trong một cuộc họp báo rằng tình trạng bất ổn chỉ giới hạn ở một vài khu phố trung tâm và bà phân biệt rõ giữa phần lớn người biểu tình ôn hòa và một số ít phần tử gây rối, phá hoại.
Bà nói thêm rằng lệnh giới nghiêm đã được cân nhắc trong vài ngày, nhưng quyết định ban hành sau khi có 23 doanh nghiệp bị cướp phá vào đêm thứ Hai 09/6.
Vào mỗi buổi chiều, cảnh sát lại đẩy người biểu tình rời khỏi khu vực gần Trung tâm Giam giữ Liên bang, nơi giam giữ nhiều người nhập cư bị bắt. Nhiều nhóm người biểu tình đi qua các tuyến phố trung tâm, bị cảnh sát theo dõi bằng vũ khí phi sát thương.
Cảnh sát cho biết họ đã bắt giữ 197 người – nâng tổng số người bị bắt tại khu vực từ thứ Bảy đến nay lên hơn gấp đôi.
Các chủ doanh nghiệp gần đó đang xóa vết sơn phun và dọn dẹp rác đã cho biết họ không ủng hộ các cuộc truy quét nhập cư, và nói rằng phản ứng của Trump chỉ làm tình hình thêm căng thẳng.
“Tôi đồng tình với điều mà người biểu tình đang bảo vệ – họ đang đứng lên vì cộng đồng người Latinh,” Frank Chavez, 53 tuổi, quản lý một tòa nhà văn phòng nói. “Nhưng có một số người đang thực hiện các hành vi phá hoại và bạo lực, và điều đó cần phải chấm dứt.”
Các cuộc biểu tình cũng diễn ra ở các thành phố khác như Chicago, nơi cảnh sát đã còng tay ít nhất hai người biểu tình trong một cuộc tuần hành căng thẳng qua trung tâm thành phố. Những người khác hô vang “Xấu hổ! Rất xấu hổ!” khi cảnh sát dẫn người biểu tình đi.
Hàng trăm người đã tham gia cuộc biểu tình buổi tối, giơ cao biểu ngữ như: “Người dân yêu cầu ICE biến đi” và “Người nhập cư đã tạo nên nước Mỹ.”
“Ngay cả khi họ điều cảnh sát, hay chó hay bất cứ thứ gì khác, chúng tôi vẫn sẽ ở đây,” người biểu tình Marquise Howard, 24 tuổi, nói. Một số người biểu tình nhắc đến việc Thủ tướng Đức
Friedrich Merz đã tặng Tổng thống Trump một bản sao giấy khai sinh của ông nội Trump được đóng khung mạ vàng trong cuộc gặp trực tiếp đầu tiên giữa hai người tại Tòa Bạch Ốc vào thứ Năm 05/6.
Món quà được bọc trong khung vàng, phản ánh phong cách trang trí đặc trưng của Phòng Bầu dục, nhằm tôn vinh Friedrich Trump — ông nội của tổng thống — người sinh ra tại Kallstadt, Đức vào năm 1869 và sau đó nhập cư vào Hoa Kỳ. Món quà nhắc nhở cho Trump biết rằng chính gia đình giòng tộc của Trump cũng là người nhập cư.
Thêm cuộc truy quét người nhập cư!
Theo các quan chức quân sự, Thủy quân lục chiến không có quyền bắt giữ mà sẽ bảo vệ tài sản và nhân viên liên bang. Có khoảng 2.100 binh sĩ Vệ binh Quốc gia đã có mặt tại khu vực Los Angeles, và sẽ còn thêm nhiều người mới đến để nâng lên tới 4.000 binh sĩ Vệ binh Quốc gia theo điều động của Donald Trump.
Newsom và tiểu bang California đã đệ đơn kiện Trump và Bộ Quốc phòng hôm qua thứ Hai, yêu cầu chặn việc triển khai binh sĩ liên bang.
Tổng Chưởng lý California, Rob Bonta, nói với Reuters rằng tiểu bang lo ngại về việc để binh sĩ liên bang bảo vệ nhân viên vì điều đó có thể vi phạm đạo luật Posse Comitatus năm 1878, vốn cấm quân đội tham gia vào việc thực thi pháp luật dân sự.
“Việc bảo vệ tài sản liên bang thì tôi hiểu – bảo vệ các tòa nhà liên bang,” ông Bonta nói. “Nhưng bảo vệ nhân viên có thể đồng nghĩa với việc đi cùng các đặc vụ ICE vào các khu dân cư, và bảo vệ ‘chức năng’ có thể đồng nghĩa với việc bảo vệ hoạt động thi hành luật nhập cư của ICE.”
ICE hôm thứ Ba đã đăng ảnh lên X cho thấy binh sĩ Vệ binh Quốc gia đi cùng các đặc vụ ICE trong một cuộc truy quét. Các quan chức trong chính quyền Trump cam kết sẽ tăng cường truy quét để đối phó với các cuộc biểu tình.
Thủy quân Lục chiến được huấn luyện cho các cuộc xung đột toàn cầu và có thể triển khai nhanh trong các tình huống khẩn cấp như đe dọa đến đại sứ quán Mỹ. Một số đơn vị cũng được đào tạo về kiểm soát đám đông và bạo loạn.
Trump để ngỏ khả năng viện dẫn Đạo luật Khởi nghĩa lâu đời, cho phép quân đội tham gia trực tiếp vào việc thực thi pháp luật dân sự.
Newsom chiếm ưu thế trong cuộc đối đầu với Trump: ‘Điều này sẽ có lợi cho Gavin – đặc biệt nếu ông ấy bị bắt’
Thống đốc California Gavin Newsom đã mờ nhạt trên chính trường quốc gia khi sự chú ý của công chúng chuyển về Washington và, tại quê nhà, là những bàn luận về tương lai chính trị của Kamala Harris. Nhưng giờ đây, Tổng thống Donald Trump đã đẩy ông trở lại vị trí trung tâm của phong trào kháng cự của Đảng Dân chủ.
Trump và các đồng minh đang biến Newsom thành mục tiêu chính trong cuộc tranh cãi về bất ổn nhập cư ở Los Angeles và quyết định đơn phương triển khai Vệ binh Quốc gia và Thủy quân lục chiến. Đồng thời, họ cũng đang vô tình nâng cao vị thế của Newsom trong phe cánh tả.
Trước đây, Newsom thường bị chỉ trích – thậm chí từ các thành viên Đảng Dân chủ – vì hợp tác với Đảng Cộng hòa trong các vấn đề như vận động viên chuyển giới hay cắt giảm bảo hiểm y tế cho người nhập cư không có giấy tờ. Nhưng giờ đây, khi Trump biến California thành bài thử nghiệm cho quyền lực áp đặt của mình lên các bang “xanh”, Newsom trở thành người duy nhất trong Đảng Dân chủ đứng ra đối đầu.
“Chúng ta đang ở ngã rẽ lịch sử,” đại diện bang South Carolina, JA Moore, người có kinh nghiệm trong các cuộc bầu cử sơ bộ sớm, nói. “Tôi thấy Thống đốc đang chiến đấu không chỉ cho người dân LA, hay California, mà là cho cả nền dân chủ.”
Trong vài ngày qua, Newsom đã trở thành nhân vật đối kháng liên tục lên án các quan chức chính quyền Trump trên mạng xã hội và truyền hình. Ông cá nhân hóa cuộc đối đầu khi thách thức chính quyền bắt giữ mình — điều mà cố vấn biên giới Tom Homan từng đe dọa. (Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson hôm thứ Ba nói rằng ông nên bị “hắc lào và lông vũ” thay thế cho việc bắt giữ). Newsom đang thúc đẩy một cuộc chiến pháp lý khi kiện Trump nhằm ngăn chặn việc triển khai quân đội.
Văn phòng báo chí của Newsom cũng đăng ảnh chế diễu Trump như nhân vật phản diện trong Star Wars, và tuyên bố “đến mà bắt tôi đi, đồ cứng đầu” đã trở thành khẩu hiệu lan truyền rộng rãi trong giới Dân chủ – cả trên toàn quốc lẫn tại các bang quan trọng cho triển vọng tranh cử năm 2028 của Gavin Newsom.
Trong bài phát biểu tối thứ Ba, Newsom chỉ trích chính sách trục xuất của Trump và quyết định của Trump sử dụng quân đội để đàn áp biểu tình:
“California có thể là nơi đầu tiên — nhưng chắc chắn sẽ không phải là nơi cuối cùng,” ông nói. “Những bang khác sẽ là nạn nhân tiếp theo.”
Đảng Dân chủ đã đồng loạt ủng hộ Newsom. Tài khoản chính thức của đảng đăng ảnh Newsom đầy cương nghị cùng câu nói nổi tiếng của ông. Các thống đốc Đảng Dân chủ liên lạc vào cuối tuần để cùng đưa ra một tuyên bố lên án hành động của Trump. Một trong số đó là Thống đốc Kentucky Andy Beshear – một ứng viên tiềm năng cho năm 2028 – dù trước đây từng chỉ trích Newsom vì mời Steve Bannon lên podcast.
Một nguồn tin cho biết các thống đốc hành động vì “sự lạm quyền vượt quá phạm vi một bang”.
Dù vậy, đây là một vấn đề nhạy cảm với Đảng Dân chủ. Dư luận nhiều nơi vẫn ủng hộ lập trường cứng rắn của Trump về nhập cư. Hình ảnh biểu tình bạo lực về đêm tại LA – dù Newsom đã lên án các hành vi phá hoại – lại củng cố lập luận của Trump về sự cần thiết của can thiệp liên bang.
Song, chính vấn đề này – và chính nhân vật Newsom – lại đang được Đảng Dân chủ khai thác để lấy lại thế đứng trong “nước Mỹ của Trump”. Và nếu cuộc đối đầu này có lợi cho Trump, thì nó cũng có thể nâng cao vị thế của Newsom trong lòng cử tri cấp tiến.
“Tôi nghĩ điều này đang giúp Trump, nói chung,” Mike Madrid, một nhà tư vấn Cộng hòa ở California phản đối Trump, nhận xét. “Nhưng tôi cũng nghĩ nó sẽ giúp Gavin nhiều hơn — nhất là nếu ông ấy bị bắt.”
Tại California, cuộc khủng hoảng khiến các nhà lập pháp Dân chủ đoàn kết quanh Newsom và làm lu mờ các cuộc đàm phán ngân sách từng khiến ông mất lòng một số đồng minh. Newsom cũng tham gia cùng các lãnh đạo lao động yêu cầu thả David Huerta – một nhà hoạt động bị bắt trong biểu tình.
“Chúng tôi chờ đợi cảm giác rằng thống đốc đang đứng lên và chiến đấu vì người dân California – và ông ấy đang làm điều đó,” Lorena Gonzalez, lãnh đạo Liên đoàn Lao động California, nói.
Ngay cả các đối thủ cũ như cựu Thị trưởng Los Angeles Antonio Villaraigosa cũng công khai ủng hộ Newsom:
“Tôi từng chỉ trích ông ấy … nhưng giờ tôi khen ngợi ông vì những gì ông đang làm,” Villaraigosa nói. “Bạn phải đối đầu với kẻ bắt nạt. Không thể để hắn tước đi quyền tự do ngôn luận của chúng ta.”
Trong khi đó, Dự luật “lớn, đẹp” của Trump được thuận lợi nhờ các cuộc biểu tình về nhập cư ở Los Angeles
Các cuộc biểu tình ở Los Angeles nhằm phản đối nỗ lực trục xuất của Tòa Bạch Ốc đang vô tình tạo đà cho dự luật nhập cư quy mô lớn của Đảng Cộng hòa, thường được gọi là “dự luật lớn, đẹp”, khi các nghị sĩ chịu áp lực phải phê duyệt ngân sách mới cho việc thực thi nhập cư, nếu không sẽ bị xem là đứng về phía các đảng viên Dân chủ California.
Tòa Bạch Ốc và các đồng minh đang tận dụng các cuộc biểu tình để vận động các nghị sĩ ủng hộ dự luật lớn này, nhấn mạnh các điều khoản liên quan đến biên giới và lập luận rằng Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan (ICE) cần thêm nguồn lực để hoạt động hiệu quả.
“Đây đã là ưu tiên hàng đầu trước cả khi vụ việc ở Los Angeles xảy ra, và tôi nghĩ người dân Mỹ đang thấy tận mắt hậu quả của việc để tình trạng vô pháp luật lan tràn và làm suy yếu sứ mệnh quan trọng của ICE,” Thượng nghị sĩ Steve Daines (R-Mont.), một đồng minh thân cận của Lãnh đạo Đa số Thượng viện John Thune (R-S.D.) phát biểu.
Ông Daines nói thêm: “Nó cho thấy rõ hậu quả của việc không hỗ trợ đầy đủ cho ICE, cả về mặt chính trị lẫn tài chính.”
Tuần này là thời điểm then chốt đối với các Thượng nghị sĩ Cộng hòa trong việc thông qua dự luật – vốn được coi là trụ cột của chương trình nghị sự của đảng – với mục tiêu hoàn tất trước ngày 4 tháng 7. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều bất đồng về các vấn đề như thuế, cắt giảm thâm hụt ngân sách, Medicaid và những vấn đề khác.
Tại Thượng viện, lãnh đạo phe đa số Thượng viện John Thune (Đảng Cộng hòa – Nam Dakota) ủng hộ việc Tổng thống Trump triển khai lực lượng liên bang để dập tắt các cuộc bạo loạn ở Los Angeles, nhưng ông không rõ Trump đang dựa vào thẩm quyền nào để điều động 700 binh sĩ Thủy quân lục chiến đến một thành phố của Mỹ.
“Tôi không biết chi tiết cụ thể về những quyền hạn nào đang được sử dụng, nhưng tôi cho rằng chính quyền đã xem xét kỹ lưỡng những gì họ có thể và không thể làm theo pháp luật. Rõ ràng, Đạo luật năm 1798 là một lựa chọn nếu họ muốn sử dụng nó,” Thune nói, đề cập đến Đạo luật Kẻ thù Ngoại quốc năm 1798, cho phép tổng thống, trong thời chiến hoặc khi có xâm lược, bắt giữ và trục xuất công dân của quốc gia thù địch.
Thune lập luận rằng phản ứng của chính quyền liên bang là cần thiết vì chính quyền địa phương đã thất bại trong việc ngăn chặn phá hoại tài sản và mối đe dọa bạo lực.
“Ít nhất trong trường hợp này, đã có sự thất bại rõ ràng từ phía các quan chức bang và địa phương, đó là lý do tôi nghĩ rằng tổng thống cần phải can thiệp bằng biện pháp liên bang,” ông nói với các phóng viên. “Đây là một tình huống an ninh cần được giải quyết, và tôi nghĩ mục tiêu cuối cùng của tổng thống là bảo vệ sự an toàn cho người dân.”
Ngũ Giác Đài hôm thứ Hai đã nâng cao mức độ can thiệp liên bang đối với các cuộc biểu tình phản đối chính sách nhập cư bằng cách điều động 700 binh sĩ Thủy quân lục chiến đang tại ngũ.
Tổng thống Trump cũng đã triển khai thêm 4.000 binh sĩ Vệ binh Quốc gia đến khu vực — gấp đôi so với con số 2.000 được điều động ban đầu.
Thống đốc California Gavin Newsom (Đảng Dân chủ) và Thị trưởng Los Angeles Karen Bass (Đảng Dân chủ) khẳng định tình hình đã được kiểm soát trước khi chính quyền Trump làm căng thẳng leo thang bằng cách phô trương lực lượng một cách khiêu khích.
Newsom cáo buộc Trump “cố tình gây hỗn loạn, gieo rắc nỗi sợ trong cộng đồng và đe dọa các nguyên tắc của nền dân chủ vĩ đại của chúng ta.”
Ông nói vào Chủ nhật rằng Trump đã giành quyền kiểm soát Vệ binh Quốc gia California vì “họ muốn một màn trình diễn.”
Bass nói cuối tuần qua rằng việc triển khai Vệ binh Quốc gia là “hoàn toàn không cần thiết” và sẽ chỉ làm căng thẳng thêm.
Bà cho rằng Sở Cảnh sát Los Angeles “được trang bị đầy đủ” để xử lý các cuộc biểu tình phản đối hành động của Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan (ICE). HẠNH DƯƠNG
