Ước tính mới nhất cho thấy hiệu ứng tăng thu ngân sách của thuế quan sẽ bù đắp gần như hoàn toàn hiệu ứng gây thâm hụt ngân sách từ đạo luật chi tiêu và giảm thuế 'lớn lao và đẹp đẽ' (OBBBA) của ông Trump...
Ảnh minh họa - Ảnh: Bloomberg.
Chính sách áp thuế quan trên diện rộng lên hàng hóa nhập khẩu của Tổng thống Donald Trump sẽ giúp Mỹ giảm được 4 ngh́n tỷ USD thâm hụt ngân sách trong ṿng 1 thập kỷ tới - theo ước tính mới nhất từ Văn pḥng Ngân sách Quốc hội Mỹ (CBO). Đánh giá này giúp xoa dịu phần nào mối lo ngại rằng dự luật chi tiêu và giảm thuế khổng lồ của ông Trump sẽ làm trầm trọng thêm t́nh trạng nợ nần của Chính phủ liên bang.
Theo ước tính được CBO đưa ra hôm 22/8, các kế hoạch thuế quan mà ông Trump đă công bố trong năm nay sẽ làm giảm thâm hụt ngân sách cơ sở (primary deficit) của Mỹ một khoản 3,3 ngh́n tỷ USD trong 10 năm đến năm 2035. Cùng với đó, tiền trả lăi nợ vay sẽ giảm thêm 700 tỷ USD nữa.
“Kết quả là, sự thay đổi về thuế quan sẽ làm giảm thâm hụt ngân sách tổng cộng 4 ngh́n tỷ USD”, tờ báo Financial Times dẫn lời Giám đốc CBO Phillip Swagel.
Tổng hiệu ứng tích cực trên của thuế quan đối với mức nợ của Chính phủ Mỹ là cao hơn khoảng 1/3 so với con số ước tính 3 ngh́n tỷ USD mà CBO đưa ra trước đó dựa trên các biện pháp thuế quan công bố trong thời gian từ tháng 1 đến giữa tháng 5.
Ước tính mới nhất cho thấy hiệu ứng tăng thu ngân sách của thuế quan sẽ bù đắp gần như hoàn toàn hiệu ứng gây thâm hụt ngân sách từ đạo luật chi tiêu và giảm thuế “lớn lao và đẹp đẽ” (OBBBA) của ông Trump. Theo một số tính toán, đạo luật này sẽ khiến mức nợ liên bang tăng 4,1 ngh́n tỷ USD trong ṿng 1 thập kỷ tới.
Sức khỏe nền tài chính công của Mỹ là một chủ đề được giới đầu tư đặc biệt quan tâm trong những tháng gần đây. Một số nhà quản lư quỹ lớn đă lên tiếng cảnh báo rằng việc tỷ lệ nợ công so với tổng sản phẩm trong nước (GDP) của Mỹ lên tới ngưỡng 100% đă làm suy giảm sức hấp dẫn của trái phiếu kho bạc Mỹ.
Phân tích của CBO không tính đến ảnh hưởng của thuế quan đối với tăng trưởng kinh tế. Giới chuyên gia cho rằng thuế quan sẽ đặt ra trở ngại đối với tăng trưởng.
Ông Swagel cũng cảnh báo rằng ước tính về tác dụng giảm thâm hụt ngân sách của thuế quan là “có sự bấp bênh rất lớn” do “c̣n nhiều câu hỏi về thời hạn, khả năng có những ngoại lệ, và sự thiếu vắng tiền lệ để so sánh”.
Dù vậy, báo cáo của CBO vẫn là một tin vui đối với ông Trump và chính quyền của ông, những người từ lâu vẫn lập luận rằng thuế quan sẽ giúp tăng ngân khố quốc gia đủ để bù đắp lại việc tăng chi tiêu. Tuần trước, Bộ trưởng Bộ Tài chính Mỹ Scott Bessent nói rằng ông kỳ vọng thu thuế quan trong năm nay sẽ tăng mạnh so với dự báo trước đó của ông.
“Chúng ta sẽ giảm được tỷ lệ thâm hụt ngân sách so với GDP. Chúng ta sẽ bắt đầu trả bớt được nợ, và sẽ đến lúc chúng ta có thể dùng tiền thu được từ thuế quan để phát cho người dân Mỹ”, ông Bessent nói trong một cuộc trả lời phỏng vấn hăng tin CNBC.
Tuần vừa rồi, tổ chức đánh giá tín nhiệm S&P Global đă đề cập đến nguồn thu từ thuế quan như một căn cứ cho quyết định giữ ổn định điểm tín nhiệm của Chính phủ Mỹ, bất chấp tác động bất lợi của đạo luật giảm thuế đến nợ công và thâm hụt gnaan sách. S&P dự báo “thu ngân sách tăng trên diện rộng, nhất là từ thuế quan, sẽ giúp bù đắp sự suy giảm tài khóa do cắt giảm thuế và tăng chi tiêu gây ra” trong những năm tới.
Số liệu do Bộ Tài chính Mỹ công bố vào đầu tháng này cho thấy Chính phủ Mỹ thu gần 30 tỷ USD tiền thuế quan trong tháng 7, tăng 242% so với cùng kỳ năm ngoái. Từ tháng 4 đến hết tháng 7, Chính phủ Mỹ thu được tổng cộng 100 tỷ USD tiền thuế quan, nhiều gấp 3 lần so với cùng kỳ năm 2024.