Phó Chánh án TAND tỉnh Long An đă bút phê vào đơn kêu oan của gia đ́nh tử tù Hồ Duy Hải trước giờ ‘hành quyết’, điều đó có đúng luật?
Việc tử tù Hồ Duy Hải được tạm hoăn thi hành án trước ngày tử h́nh 1 ngày khiến dư luận đặc biệt quan tâm.
Đây là một trong những vụ án có nhiều t́nh tiết “lạ” nhất kể từ trước đến nay. Trong đó, có việc Phó Chánh án TAND tỉnh Long An Lê Quang Hùng đă bút phê vào đơn kêu oan của gia đ́nh tử tù Hồ Duy Hải trước giờ hành quyết, tạm thời kéo dài thời gian sống của một mạng người.
Theo Luật sư Nguyễn Kiều Hưng – điều hành hăng luật Giải Phóng (TP.HCM), “lệnh” hoăn thi hành án tử h́nh đối với tử tù Hồ Duy Hải được ban hành vào “phút 89”, trước ngày đưa phạm nhân ra tử h́nh. Lệnh này được viết tay trên một tờ giấy A4 có chưa đến 40 chữ kể cả chữ kư.
Phó Chánh án TAND tỉnh Long An Lê Quang Hùng (ảnh) và bút phê của ông trong đơn kêu oan gia đ́nh tử tù Hồ Duy Hải. Ảnh: Phan Cường
“Tờ giấy này không tuân theo bất cứ thể thức nào của một văn bản tố tụng, và được ban hành không đúng theo tŕnh tự, thủ tục luật định. Nội dung quan trọng nhất, cũng chính là câu trả lời cho gia đ́nh phạm nhân và dư luận biết đă không được nói ra, đó là “lư do hoăn thi hành án” là ǵ?” – Luật sư Hưng đặt vấn đề.
Khoản 2 điều 58 Luật Thi hành án H́nh sự quy định: “Khi quyết định hoăn thi hành án tử h́nh, Hội đồng phải lập biên bản ghi rơ ngày, giờ, tháng, năm, địa điểm thi hành án; họ tên, chức vụ của thành viên hội đồng thi hành án tử h́nh; lư do hoăn thi hành án.
Biên bản hoăn thi hành án phải được tất cả các thành viên Hội đồng thi hành án kư, lưu hồ sơ thi hành án tử h́nh và báo cáo Chánh án Ṭa án đă ra quyết định thi hành án, Viện trưởng Viện kiểm sát cấp tỉnh, cấp quân khu và cơ quan thi hành án h́nh sự cấp tỉnh, cấp quân khu.”
Theo quy định tại khoản 1 điều 58 Luật Thi hành án H́nh sự th́ Hội đồng thi hành án tử h́nh quyết định hoăn thi hành án tử h́nh trong trường hợp sau: Người bị kết án thuộc trường hợp quy định tại Điều 35 của Bộ luật h́nh sự; Có lư do bất khả kháng; Ngay trước khi thi hành án người chấp hành án khai báo những t́nh tiết mới về tội phạm.
Luật sư Hưng cho rằng: “Chính phạm nhân và gia đ́nh, cũng như dư luận không được biết lư do hoăn thi hành án là ǵ? Mặc dù vụ án có dấu hiệu oan sai là quá rơ ràng. Thật sự, tôi cũng thấy khó cho Hội đồng Thi hành án không có lư do nào phù hợp cho “lệnh” hoăn này?
Điều 35 Bộ luật H́nh sự chỉ điều chỉnh các đối tượng: người chưa thành niên phạm tội, đối với phụ nữ có thai hoặc phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi; Lư do bất khả kháng có hay không th́ dư luận không được biết, mà nếu có th́ Hội đồng Thi hành án ngại ǵ mà không nói ra;
C̣n có t́nh tiết mới do tử tù khai báo hay không? Chắc chắn là không có rồi, v́ đă hơn 7 năm, kể từ ngày vụ án xảy ra, chính bản thân phạm nhân, gia đ́nh, luật sư của họ đă đưa ra nhiều căn cứ, t́nh tiết để chứng minh việc kết tội cho Hồ Duy Hải là oan sai. Nên có lẽ các t́nh tiết này không c̣n là mới nữa.”
“Cho nên, có thể nói đây là một “quyết định” hết sức khiên cưỡng của Hội đồng Thi hành án, v́ nó không dựa trên cơ sở pháp luật. Nhưng, như đă nói dù có sai th́ cũng là cơ sở để phiên hành quyết tử h́nh tạm thời đă không diễn ra. Mừng cho Hồ Duy Hải và gia đ́nh của Hải” – Luật sư Hưng nhấn mạnh.
Theo phân tích của luật sư Hưng, Chánh án TAND tối cao hoặc Viện trưởng VKSND tối cao ban hành quyết định kháng nghị theo thủ tục giám đốc, tái thẩm và quyết định tạm đ́nh chỉ thi hành án tử h́nh cho tử tù này. Từ đó sẽ có cơ sở xác định sự thật khách quan của vụ án. Đảm bảo xét xử đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.
Trong buổi họp báo ngày 5/1/2014, trả lời lư do tạm hoăn quyết định thi hành án tử h́nh Hồ Duy Hải, ông Lê Quang Hùng cho biết, việc tạm hoăn thi hành án được Văn pḥng Chủ tịch nước chuyển công văn đến Chánh án TAND tối cao và Viện trưởng VKSND tối cao, từ đó mới chỉ đạo xuống TAND tỉnh Long An tạm ngưng thi hành án.
Thế nhưng trong “lệnh” xác nhận tạm hoăn ngày 4/1/2014, ông Hùng không ghi rơ theo “tinh thần chỉ đạo của Chủ tịch nước” mà lại ghi “ư kiến của lănh đạo TAND tỉnh Long An đồng t́nh với yêu cầu của gia đ́nh bị cáo Hồ Duy Hải” khiến dư luận hiểu nhầm là TAND tỉnh Long An có quyền ra quyết định tạm hoăn thi hành án, bởi không thấy một ḍng chữ nào liên quan đến ư kiến của Chủ tịch nước.
sonnyd ⒸVietSN